ΔΕΛΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Η ΕΤΗΣΙΑ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑΣ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΟ

ΒΗΜΑ»ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Καλούμε όλους τους... φίλους της εφημερίδας μας στο κόψιμο της πρωτοχρονιάτικης πίτας το Σάββατο 16 Φεβρουαρίου

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΠΡΟΣΕΧΩΣ

ΣΕ ΝΕΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΔΕΛΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ο Αξιός ή Βαρδάρης (Вардар) είναι ο μεγαλύτερος ποταμός που διασχίζει τη Μακεδονία και ο δεύτερος μεγαλύτερος των Βαλκανίων (μετά τονΈβρο), με μήκος 380 χλμ, από τα οποία μόνο τα 76 είναι σε ελληνικό έδαφος. Το πλάτος του κυμαίνεται από 50 - 600 μ. και το βάθος του φτάνει τα 4 μ. Πηγάζει από το όρος Σκάρδος (Σάρ), στα Σερβοαλβανικά σύνορα, διασχίζει την κοιλάδα των Σκοπίων, μπαίνει στο ελληνικό έδαφος, διασχίζει τη Μακεδονία και χύνεται στο Θερμαϊκό κόλπο.Η κοιλάδα του Αξιού , μαζί με αυτή του γειτονικού Στρυμόνα, είναι οι κύριες διαβάσεις από βορρά προς τον ελλαδικό χώρο. Απ' αυτές πέρασαν όλοι οι λαοί που μετανάστευαν προς τα νότια της Βαλκανικής χερσοννήσου.[Επεξεργασία]

Ιστορική σημασία

Το δέλτα του του ποταμού κατά την αρχαιότητα βρισκόταν περίπου 10 χλμ βορειοανατολικότερα από το σημερινό. Έως τον 5ο αι. η σημερινή πεδιάδα της Θεσσαλονίκης καλυπτόταν από θάλασσα και ηΠέλλα ήταν παραθαλάσσια, στο μυχό του αρχαίου Θερμαϊκού κόλπου.

Αποτέλεσε θέατρο σημαντικών μαχών κατά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, με σημαντικότερη τη Μάχη του Αξιού (Μάϊος του 1917).

[Επεξεργασία]Ονομασία

Στους αρχαίους χρόνους ονομαζόταν Άξιος ή Αξειός και Ναξειός. Η λέξη Αξιός έχει μακεδονική ρίζα από το αξός που σημαίνει δάσος ή ύλη και πραγματικά οι όχθες του Αξιού είναι δασώδεις.

Το όνομα Βαρδάρης είναι μεσαιωνικό και προέρχεται από τη μογγολική φυλή των Βαρδάρων, που μετά από επιδρομές, κατά τον 7ο αιώνα, συνθηκολόγησε με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου (Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) και έτσι εγκαταστάθηκε στην κοιλάδα του Αξιού καλλιεργώντας εδάφη που της παραχωρήθηκαν. Οι Βαρδάροι αφομοιώθηκαν γρήγορα από τους ντόπιους Ελληνικούς πληθυσμούς και εξαφανίστηκαν από την ιστορία. Το όνομα Βαρδάρης για τον Αξιό όμως, έμεινε ως και σήμερα.

Το 1934 έγινε ευθυγράμμιση της κοίτης του ποταμού, ο οποίος απειλούσε με πρόσχωση το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Τα υλικά που εναποτίθενται, από τότε , έχουν δημιουργήσει το σημερινό δέλτα.

[Επεξεργασία]Ο Βιότοπος

Στην περιοχή που εκβάλει ο Αξιός σχηματίζεται ένα δέλτα έκτασης 22.000 στρ. Στην ευρύτερη περιοχή εκβάλλουν και οι ποταμοί Λουδίας, Αλιάκμονας και Γαλλικός και μαζί με τις αλυκές Κίτρουςδημιουργούν έναν υδροβιότοπο μεγάλης έκτασης και σημασίας, ο οποίος προστατεύεται από τις συνθήκες Ράμσαρ και Βέρνης.

Στην περιοχή υπάρχουν σημαντικοί πληθυσμοί υδρόβιων πτηνών όπως ερωδιοί, χαλκόκοτες, νεροχελίδονα, γαλιάντρες κ.α. Μαζί με τα είδη που καταφθάνουν την εποχή της μετανάστευσης ξεπερνάνε τα 200. Μεταξύ των ειδών αυτών υπάρχουν και αρπακτικά όπως ο θαλασσαετός.

Οι όχθες του ποταμού περιβάλονται από δάση με λεύκες, οξιές και πλατάνια, ενώ όσο πλησιάζουμε στις εκβολές κυριαρχούν τα αλμυρίκια και οι θάμνοι. Στο δέλτα του Αξιού εκτρέφονται περίπου 60νεροβούβαλοι και 50 περίπου άλογα ζουν ελεύθερα στην περιοχή. Τα δάση του Αξιού φιλοξενούν λύκους, τσακάλια, αγριόγατες, βίδρες κ.α.

Ο υδροβιότοπος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα "επιβίωσης" εξαιτίας της αλόγιστης ανθρώπινης δραστηριότητας. Τα βιομηχανικά και αστικά απόβλητα και τα λιπάσματα που μολύνουν τα ύδατα, η αμμοληψία, η λαθροθηρία και η υπεράντληση των υδάτων για άρδευση (Σκόπια) είναι μερικοί από τους κινδύνους που απειλούν τον υδροβιότοπο. Οι συγκεντρώσεις νιτρικών, νιτρωδών, αμμωνιακών αλάτων και ολικού φωσφόρου είναι εξαιρετικά υψηλές.^[1] Οι συνθήκες που είχαν υπογραφεί το 1957 και ανανεώθηκαν το 1987 μεταξύ Ελλάδας και ενωμένης τότε Γιουγκοσλαβίας, καθόριζαν τον όγκο των νερών του ποταμού που θα περνούσαν στην Ελλάδα σε όχι λιγότερο από 32 κυβ. μέτρα το δευτερόλεπτο και τώρα έχουν περιοριστεί σε 10 κ.μ. εξ αιτίας φραγμάτων που κατασκευάζονται στην Π.Γ.Δ.Μ και της προαναφερθείσας υπεράντλησης (-57% για την περίοδο 1961-2000 ^[1]).